Slakken weren met koper

Hoewel er rond onze lievelingsplant de hosta steeds meer problemen (virussen, aaltjes, schimmels etc.) de kop opsteken, zal slakkenvraat ons als liefhebber toch vaak het meeste bezighouden. Er is al veel geprobeerd, maar zolang de slak niet op de lijst van verdwenen diersoorten staat, wat voor ons milieu niet te hopen is, blijft dit probleem voortbestaan.

Toen het 'hostavirus' bij mij toesloeg ontstond tegelijkertijd de strijd tegen de slak en probeerde ik op verschillende manieren dit probleem in te dammen.
Zo'n acht jaar geleden ontdekte ik hoe mooi een hosta wel niet kan zijn. Al gauw kocht ik de soorten die in de omliggende tuincentra te koop waren. Na een paar jaar had ik ruim twintig verschillende en toonde ze met trots aan familie en kennissen.

Ik besloot een stuk van de groentetuin om te toveren tot een heuse hostatuin. Eigenlijk wou ik, in al mijn ontwetendheid, proberen hier verschillende hosta's samen te brengen.

Nadat ik lid werd van de Nederlandse Hosta Vereniging en ik mij meer in de soort verdiepte werd mij deze illusie snel ontnomen. Ik stelde mij doel bij en begon mooie en aparte hosta's te verzamelen. Onze groentetuin is nu in zijn geheel mijn hostatuin. Nou .........hostatuin? Het is een verzamelplaats voor al mij hosta's. De ruim zestig vierkante meter grond is geheel verhard en omheind door een hekwerk van hout en gaas dat aan de buitenkant bedekt is met groen windbreekgaas. Om het zonlicht te filteren werd er ook voor het grootste gedeelte windbreekgaas overheen gespannen. Verder staan alle hosta's in potten. De omheining van hout was in eerste instantie bedoeld om een eigen plekje te creëren. Het windbreekgaas is er later langs gespannen om de slakken te keren. Het slakken keren viel echter erg tegen. Naaktslakken gaan er vaak tegenop en keren dan spoedig terug, maar huisjesslakken zijn een groter probleem. Zij hebben geen moeite met het gaas en deden zich binnen de kortse keren tegoed aan mijn hosta's. Natuurlijk was de schade lang niet zo groot als wanneer de hosta's onbeschermd in de volle grond staan maar ik wil helemaal geen slakken in mijn hosta's.

Er is al veel geschreven over het bestrijden van slakken. Meestal worden er slakkenkorrels gebruikt en die zijn zeer effectief, maar je lokt er ook nieuwe exemplaren mee. Bovendien zijn ze meestal giftig en dat is niet goed voor het milieu. Ook wordt er op verschillende manieren geprobeerd de slakken te weren. Er wordt dan grit, rivierzand, schelpjes, cacaodoppen etc. rond de plant gestrooid. Het zijn allemaal materialen die in meer of mindere mate scherp zijn en daardoor de slakken van koers laten veranderen. Soms helpt het, soms ook niet. De weersomstandigheden spelen er ook een rol in. Een slak loopt eerder vast in rul dan in vochtig rivierzand.

In het boek 'Hosta's' van Diana Grenfell las ik dat er proeven zijn gedaan met het plaatsen van koperen strips rond de planten. Hier heb ik mij verder in verdiept en dingen uitgeprobeerd. Het was al gauw duidelijk dat slakken een afkeer van koper hebben. Wanneer een slak tegen koper wordt gezet zal hij er eerst een stukje bij opkruipen, daarna wendt hij zijn bovenlichaam af en krimpt ineen. De slak probeert er dan zo snel mogelijk af te komen. Het kan gebeuren dat de slak gedesoriënteerd raakt en toch doorkruipt. Dit gebeurt echter niet vaak. Bij het plaatsen van koperen strips rond de hostaplanten of -potten heb ik mijn bedenkingen.

Omdat de slakken afkeer hebben van koper is het van het grootste belang dat het materiaal schoon blijft (oxidatie van het koper is geen probleem), anders neemt het directe contact van de slak met het koper af. Strippen die op de grond staan worden bij regenachtig weer snel vies door opspattende grond. Het effect wordt dan teniet gedaan. Voor mij was koper een optie, mits ik het bovenaan de omheining rond mij hostatuin zou plaatsen. Zo gedacht ....zo gedaan!! Ik heb niet voor strip, maar voor koperen buis gekozen. Koperen buis is bijna in iedere doe-het-zelf zaak te koop en er is ook tweedehands aan te komen. Voor koperen strips is dat veel moeilijker. Bovendien denk ik dat een slak meer moeite heeft met een buis dan met een strip. Er zijn rondom de tuin twee koperen buizen geplaatst. De onderste heeft een diameter van 22 mm en de bovenste is 15 mm in omtrek. Twee buizen om die enkele slak die gedesoriënteerd over de eerste komt toch nog te keren.

Het is nu eind augustus. Wij hebben een nat en slakkenrijk hostaseizoen gehad. Nadat dit voorjaar nog enkele aanwezige slakken uit mijn tuin verwijderd zijn, heb ik er tot half juni geen enkele slak meer in gehad. Plotseling zat er een hele dikke huisjesslak middenin een hosta, maar geen slijmsporen. In een tijdsbestek van twee weken heb ik zo'n vijftal grote huisjesslakken uit mijn tuin moeten verwijderen. Allemaal zaten ze middenin of achter de planten verscholen. Zeker weten doe ik het niet, maar waarschijnlijk zijn ze gedropt (ze zaten allemaal in hetzelfde onoverdekte gedeelte van mijn hostatuin) door een merelpaar, die voor hun kroost overijverig aan het voedsel sjouwen waren.

Een eindje verderop heb ik enkele lege slakkenhuisjes gevonden. Nadat de jonge merels waren uitgevlogen is er geen slak meer aangetroffen. Vijf slakkenhuisjes (klein en groot) zijn over de onderste buis gekropen, maar hebben de tweede niet overwonnen. Voor mij is deze manier van slakken weren uiterst succesvol gebleken. Ik ben me ervan bewust dat koper voor veel liefhebbers geen optie is, maar er zullen er ook zijn die door dit artikel wel ideeën opdoen en ik wens ze veel succes!!!

Bate Aukema, 2005

Terug naar het overzicht