Skip to main content

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Gold Standard')

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Krossa Regal')

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Plantaginea')

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Praying Hands')

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Striptease')

Nederlandse Hosta Vereniging opgericht 22 april 1989 (afbeelding Hosta 'Sum and Substance')

Goede potgrond voor hosta's in pot

Tijdens de afgelopen zomer hebben we veel mooie hosta's in pot gezien. Een van onze leden stelde toen de vraag: "Wat is nu goede potgrond voor hosta's?"

Belangrijk is dat de hosta alle voedingsstoffen en voldoende vocht uit de potgrond kan halen die de plant nodig heeft om goed te groeien. Daarnaast zijn soortkeuze en standplaats belangrijk om tot een goed resultaat te komen.

Wat is potgrond?
Potgrond kun je op veel plaatsen kopen, supermarkt, bouwmarkt, tuincentra enzovoort. De eerste twee hebben meestal 'universele potgrond', wat algemeen voor planten in pot gebruikt kan worden en wat voor de meeste planten geschikt is. Daarnaast wordt bijna altijd ook 'bemeste tuinaarde' verkocht, wat iets goedkoper is dan potgrond. Wat is het verschil?

Bemeste tuinaarde
Dit is een organische bodemverbeterend middel op basis van veenproducten en met toevoeging van natuurlijke meststoffen en kalk. Een bekende fabrikant voegt hieraan toe: tuinaarde beslist niet gebruiken voor kamer- en kuipplanten. Dit product is onder andere bedoeld voor het ophogen van de tuin en bijvullen van plantgaten van bomen en heesters.
Wat wel of in deze tuinaarde zit hangt helemaal af van van de fabrikant, en daar wordt dus heel weinig over op de verpakking gezet.

Potgrond
Om duidelijk ge geven aan de professionele kweker en de consument wat nu goede potgrond is, heeft de stichting RHP een keurmerk in het leven geroepen en normen opgesteld voor potgrond. Het keurmerk bestaat uit een cirkel met de letters RHP er in. Een probleem is echter wel, dat er veel potgrond in de handel is zonder dit keurmerk. Een en ander heeft er echter wel toe geleid dat op zakken potgrond bijna altijd wel informatie wordt gegeven over de samenstelling, bemesting en het doel waarvoor het product geschikt is.

Universele potgrond is dus een product op basis van tuinturf, turfstrooisel, meststof op basis van calcium en magnesium en meststoffen. Verder kan het cocos- of cacaoafval en/of compost bevatten. Verder wordt meestal aangegeven welke meststof is toegevoegd, b.v. NPK 14-16-18 1,2 kg/m3. Dit houdt dus in 1,2 kg kunstmest met 14% N=stikstof, 16% P=fosfor, 18% K=kali, en dit per m3=1.000 liter potgrond.

Deze meststof is dan voldoende voor 6-8 weken. Daarna moeten we regelmatig bijmesten.

pH = Zuurgraad van de grond

Niet alle planten voelen zich thuis op dezelfde grond. Er zijn planten, die zich thuis voelen op zure grond, terwijl andere planten het juist weer beter doen op meer kalkhoudende=niet zure grond. Even een paar voorbeelden:

  • Bloemenpotgrond – pH circa 6
  • Vijverpotgrond – pH 5,5 – 6,
  • Heidepotgrond – pH 3,5 – 5
  • Buxuspotgrond – pH 6-7

(Hoe lager het getal, hoe zuurder de grond.)

De meeste planten houden van een zwak zure tot neutrale grond – pH 6,5 – 7.

Zuurminnende planten – pH 4,5 - 6 zijn o.a. struikheide, dopheide, azalea, rhododendron, skimmia enz. Kalkminnende planten – pH 7 en hoger zijn o.a. buxus, vlinderstruik/Buddleia, helleborus, lavendel, enz.

Hosta's groeien zowel op kalkhoudende duinzandgrond, alsop wat zure zandgrond in het oosten van zuiden van Nederland en in veel andere landen. Mij is niet bekend dat hosta's de voorkeur geven een aan bepaalde pH. Daarom ga ik er van uit dat de algemeen verkrijgbare Bloemenpotgrond geschikt is voor hosta's. Ook kunnen potgronden op basis van cocos- en/of cacao-afval/vezels worden overwogen, maar blijf wel letten op pH, bemesting, e.d.

Bemesting

Hierbij komen we op een belangrijk punt voor een goede groei van hosta's in pot. De potgrond zal in het algemeen dus voor circa 6 weken voedsel bevatten. We zullen de planten dus regelmatig moeten bijbemesten om de verbruikte voedingsstoffen aan te vullen. Dan dient zich de vraag aan: waar heeft de plant behoefte aan en in welke hoeveelheden?

In de bemestingsleer komen we de volgende hoofdelementen tegen, die we ook weer terugvinden op de verpakking van meeste meststoffen, namelijk stikstof=N, fosfor=P en kali of kalium=K. Dit zijn de hoofdelementen. Daarnaast zijn belangrijk voor de plant magnesium=Mg, calcium of kalk=Ca en zwavel=S. Verder zijn er nog een aantal elementen, die de plant in kleine of zeer kleine hoeveelheden nodig heeft, zoals ijzer, mangaan, koper, zink, borium en molybdeen.

Bovenstaande opsomming lijkt ingewikkeld, en de oplossing is misschien eenvoudig: neem een universele meststof met alles er in. Een voorbeeld: iedereen kent Pokon, de groene flesjes met vloeibare kunstmest voor kamerplanten, waar alles in zit. Een paar dopjes door het gietwater, en het komt allemaal goed.

Bij het bestuderen van de zeer kleine lettertjes op de verpakking kunt u echter zien dat er in deze vloeibare meststof geen magnesium=Mg zit. Toch is dit element na stikstof=N, fosfor=P en kali=K het belangrijkste element voor de plant. Waarom zit Mg dan niet in deze meststof? Waarschijnlijk zal het er mee verband houden, dat Mg slecht in water oplost, dus moeilijk in een vloeibare mest is in te passen.

Een emmertje van 900 gr langwerkende Buxus & Conifeer kunstmest van Pokon bevat echter wel 3% magnesium! Magnesium is o.a. belangrijk voor de vorming

van het bladgroen. Gebrek aan magnesium leidt bij veel planten tot vergeling van het blad tussen de nerven, bij ijzergebrek wordt het hele blad dus ook de nerven geel. Al deze stoffen zijn dus belangrijk voor planten, ook hosta's, om gezond en sterk te worden en te blijven.

Wel moet ik zeggen dat ik deze gebreksverschijnselen, dus vergeling van het blad, bij hosta's nog nooit heb gezien. Maar misschien herkent u het bij bepaalde kamer- of tuinplanten.

Om te komen tot een evenwichtige bemesting, en daarmee tot mooie en sterke hosta's, is het dus belangrijk om met een goede potgrond te starten, die geschikt is voor hosta's en die evenwichtig bemest is. Een professione kweker kan eventueel de grond van zijn tuin of potgrond laten bemonsteren, zodat hij weet waar hij aan toe is, en aan de hand van deze gegevens naar behoefte kan bemesten. Voor een tuinliefhebber is dat vaak te duur en te bewerkelijk, dus deze groep kan beter werken met wat algemene richtlijnen. Van Wim Willemsen wil ik dit advies doorgeven, wat van waarde is voor de meeste tuinplanten, en dat is:

  • geef veel fosfor en kali en weinig stikstof, dan krijg je een gezond en stevig gewas wat niet omvalt

Veel of te veel stikstof leidt namelijk tot een snelle groei en een slap gewas wat gevoeliger is voor ziekten.

Een kunstmest N-P-K 12-10-18 is dus misschien wel goed voor een groetetuin, maar voor de siertuin zou dus beter zijn 6-18-28 of een meststof die hier qua samenstelling op lijkt.

Behalve deze hoofdelementen heeft de plant nog meer nodig, zoals magnesium=Mg en sporenelementen. Sommige kunstmestsoorten bevatten behalve N P K ook magnesium=Mg, en andere weer N P K Mg en sporenelementen. Het is dus zaak om een rustig uit te zoeken wat voor uw geval een goede keus kan zijn.

Zelf heb ik bij o.a. Welkoop de volgende kunstmestsoorten aangetroffen:

  • Thomaskali: 11% P en 11% K en 4% mg + sporenelementen. Dit is dus een prima meststof om te gebruiken naast een mest die relatief veel stikstof bevat.
  • Patentkali: 30% K, 10% Mg en 42% S-zwavel. Deze meststof wordt ook aanbevolen voor de teelt van aardappelen. Het hoge kaligehalte van deze meststof zorgt er o.a. voor dat de hosta's goed in rust gaan en daardoor goed de winter door kunnen komen. Verder is kali van belang voor de waterhuishouding van de plant en met name voor het openen en sluiten van de huidmondjes in het blad. Te weinig kali kan leiden tot slecht functioneren van deze waterhuishouding in het blad, en daardoor tot voortijdig afsterven van de bladranden. Deze mestsoort is dus ook te gebruiken als aanvulling op een algemene bemesting.
  • Gedroogde koemest: Een handige mest en gemakkelijk over de potten te verdelen met een schepje. Hierin zitten praktisch alle voedingsstoffen, die een plant nodig heeft. Wel kan er wat weinig of bijna geen stikstof meer inzitten, omdat deze meststof vervluchtigt tijdens het droogproces. Eigenlijk is dit dus wel gunstig, want we willen juist weinig stiksof geven. Een prima keus als u geen gepuzzel wilt met allerlei soorten meststoffen. De verpakking, die ik heb nagekeken, bevat ook géén informatie over gehaltes aan voedingsstoffen, dus daar kunt u zich met gedroogde koemest geen zorgen over maken. Een prima keus dus voor zorgeloos tuinieren.
  • Pokon – Buxus & Conifeer – langwerkend – verpakking met 900 gram. Dit is een omhulde langzaamwerkende NPK-meststof 19+6+21(+3). Hierbij staat de +3 voor 3% magnesium. Omhuld houdt in dat de korrels omhuld zijn met een soort hars, waardoor de meststoffen langzaam vrijkomen gedurende het gehele seizoen, dus deze korrelmest toepassen tijdens het planten of in het voorjaar.
  • Substral – Osmocote: Dit is een soortgelijke meststof als de bovengenoemde Pokon. Werkt 6 maanden en is onder andere verkrijgbaar in zakjes met 25 tabletten. De samenstelling is NPK 9-11-18 +2, waarbij de 2 weer op 2% magnesium slaat, en bevat ook sporenelementen. Deze gegevens staan zo klein op de verpakking, dat ze alleen bij goed licht en met een vergrootglas te lezen zijn. De gebruiksaanwijzing enz. is gelukkig wel goed leesbaar. Deze meststof is speciaal voor bakken en potten.

Water: voor hosta's in potten is regelmatig voldoende water geven erg belangrijk.

Wat de toen? Maak een keuze uit genoemde mogelijkheden en houdt rekening met de behoefte van de plant. Geef niet te veel! U kunt ook bij voorbeeld de halve dosis Substral of Pokon geven en dit aanvullen met wat gedroogde koemest.

Tot slot nog de potgrond van ons lid Rob Sneyers uit België. U vindt het artikel hierover hosta's in pot op zijn web site www.hostamill.be Zie ook Het Hostablad nr. 44 – najaar 2010 - blz. 23 enz.

Rob adviseert de volgende potgrond zelf te maken:

  • 70 liter gewone potgrond (op basis van turf of kokos), zonder toevoegingen
  • 5 liter perliet (of vermiculiet)
  • ½ liter gekorrelde organische mest voor de groententuin
  • ¼ liter bentoniet
  • ¼ liter basaltmeel
  • 1/8 liter kieseriet

Dit alles goed mengen (kinderen vinden dit zalig)

Een kleine toelichting hierop:

  • perliet dient er voor om meer lucht in de grond te krijgen. Dit is een soort vulkanisch glas, wat is uitgezet/geëxpandeerd door verhitting
  • gekorrelde organische mest: hierbij denk ik aan gedroogde koemest
  • bentoniet: een soort zware klei
  • basaltmeel: vulkanisch oergesteente, rijk aan mineralen
  • kieseriet: magnesiumhoudende kunstmeststof (mag ook worden gebruikt in de biologische landbouw)

Ik hoop hiermee een paar handvatten te hebben gegeven voor een succesvolle teelt van hosta's in pot, zonder al te technisch te worden. Veel succes!

Piet H. Vriend